Vergi gelirlerinin önemli bir ayağını oluşturan ÖTV, belirli mal veya ürünler üzerinden alınan bir harcama vergisi. Esasında Avrupa Birliği ile uyum çerçevesinde kabul edilen ve sınırlı bir zamanda uygulanması öngörülen ÖTV kalıcı bir hale geldi. Lüks mallar, sağlığa ve çevreye zararlı mallara uygulanması gereken bu vergi giderek halkın neredeyse temel ihtiyaç mallarına uygulanan bir vergi olarak amacından ve teorisinden oldukça uzaklaştı.
Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan binek otomobiller üzerinden de vergi alınıyor. Binek otomobil, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 3. maddesinde, yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en fazla 9 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıt olarak tanımlanmaktadır. Buna karşın, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 2. maddesinde yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en çok 8 oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu araç şeklinde tanımlanmaktadır.
Bu yılın ocak ayında binek otomobillerin motor silindir hacmi dikkate alınarak özel tüketim vergisi oranlarının esas matrah eşiklerinde bir değişiklik yapılmış olsa da özel Tüketim Vergisinde yeniden bir matrah düzenlemesi yapmak ihtiyacı hissedildiğinden Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla yapılan düzenlemede, “Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listede yer alan bazı malların özel tüketim vergisi oranlarına esas özel tüketim vergisi matrahlarının yeniden tespiti hakkındaki ekli Kararın yürürlüğe konulmasına, mezkûr Kanunun 12’nci maddesi gereğince karar verilmiştir” ifadelerine yer verildi.
Kararla; motor silindir hacmi 1600 metreküp altındaki araçlarda yüzde 45 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 120 bin liradan 184 bin liraya, Yüzde 50 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 150 bin liradan 220 bin liraya, Yüzde 60 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 175 bin liradan 250 bin liraya, Yüzde 70 ÖTV oranı için esas alınan matrah eşiği 200 bin liradan 280 bin liraya yükseltildi.
Söz konusu düzenlemenin ardından ÖTV matrah limitleri artırılmış oldu. Düzenlemenin sadece yerli otomobilleri kapsadığını söylersek herhalde yanıltmış olmayız. Çünkü motor silindir hacmi 1600 cc üstündeki otomobillerin neredeyse hepsi ithal olan araçların matrahlarında herhangi bir değişikliğe gidilmemiş oldu.
Özellikle uygun fiyata düşen temel paketlerdeki araçlar, uygun maliyetli olduğu için şirketler tarafından rağbet gördü. Kredi ve leasing imkanları ile düzenleme kapsamına giren araçlar kısa bir sürede tükendi. Bu yönüyle vatandaşa pek bir fayda sağlamasa da kısa bir dönem için ikinci el piyasasında fiyatların aşağı yönde hareketlenmesi, motor silindir hacmi 1600 metreküp altındaki araçların ikinci el piyasasında araçları daha ulaşılır kıldı.
Binek otomobillerde artan döviz fiyatlarından dolayı ve trafik ve kasko gibi sigorta poliçesi bedellerinin de artması neticesinde binek oto maliyetlerinin önümüzdeki dönemde de artması kaçınılmaz oldu. Bu nedenle vatandaşın erişebileceği makul fiyatların sağlanması için ÖTV’de matrah değişikliğinden ziyade yapısal olarak kalıcı bir iyileştirmenin yapılması gerekiyor. Tabii bunun için de hazinenin başka türlü vergi gelirlerinin artırılmasını sağlanma yolunu araması gerektiği de açık olduğundan kısa ve orta vadede böyle bir düzenlemeyi kimse beklemiyor.
Sağlıkla kalın.
Ersin DEMİRCAN
ersinofis@gmail.com
