Değerli Okurlar, geçtiğimiz günlerde haberlerde; genç kesimin artık ücretli olarak çalışmak istemediği, kendi işlerini kurma eğiliminde olduğu ve gençlerin ağırlıkla esnaflığa, girişimciliğe yöneldiklerine dair haberleri okudum ve gördüm. Gerçekten de günümüzde enflasyona bağlı alım gücünün dramatik düşüşü nedeniyle maaşlı çalışan kesim oldukça zorlanmakta ve ek gelir kapıları aramaktadır. Bunu gören gençlerde yeni arayışlar içinde.
Ülkemizde 129’u devlet üniversitesi olmak üzere toplam 208 adet üniversite bulunuyor. 2022-2023 öğretim yılına ilişkin yükseköğretim istatistiklerine baktığımızda da 6 milyon 950 bin 142 öğrencinin 6 milyon 204 bin 78'inin devlet üniversitelerinde, 735 bin 433'ünün vakıf üniversitelerinde, 10 bin 631'i vakıf meslek yüksekokullarında eğitim aldığını görüyoruz. Yani toplam aktif üniversite öğrenci sayımız 7 milyon öğrenciye yakın.
Ancak bu öğrencilerin mezun olup gelişmiş toplumda yaşayan bir insanın standartlarında yaşayabilmelerini sağlayacak ücreti verecek iş kapasitesi ve ekonomik refah ne yazık ki ülkemizde bulunmuyor. TÜİK verilerine göre ülkemizde ücretli çalışan sayısı 15 milyona yakın ve bu sayının da yaklaşık %40’ı asgari ücret seviyesinde maaş alıyor. Bu oranın gelişmiş toplumlara göre oldukça yüksek olduğunu söyleyebilirim.
Hal böyleyken, yeni mezun genç kesim ve gençler, artık ücretli çalışabilecekleri iş arayışına girme eğiliminden uzaklaşıyor. Değişen dünya ve ekonomik şartlar, genç kesimi de etkisi altına alıyor. Küresel ekonomideki gelişmeler, teknolojinin hızlı ilerleyişi ve tüketici alışkanlıklarındaki değişim, esnaflık kavramını yeniden şekillendirdiği gibi genç kesimi de yeni nesil esnaflığa ve girişimci olmaya yönlendiriyor. Bu değişen dinamiklere ayak uydurmak, gençlerin rekabetçi ve sürdürülebilir olması için kaçınılmaz bir hale gelmiş durumda.
Dijitalleşme, online pazarlama ve e-ticaret gibi kavramlar günümüz esnafının iş modellerinin vazgeçilmezi. Artık bir dükkandan çok daha fazlasını ifade eden esnaflar, sanal dünyada da varlık göstererek müşteri portföylerini genişletiyor. Bir Instagram sayfası veya bir e-ticaret platformu, yeni nesil esnafın sınırlarını aşmasına ve ulusal hatta uluslararası müşterilere ulaşmasına olanak tanıyor. Bu ve benzeri platformların kullanılabildiği ve e-ticaret olanaklarının her geçen gün arttığı ortamda gençleri bir adım öne çıkaran şey ise iş fikri. İş fikrinin başından sonuna doğru tasarlanması ve süreçte yaşanan tıkanıklıkların anında çözülebilmesi yeni nesil esnaflığın olmazsa olmazı.
Bununla birlikte, bu değişim beraberinde yeni sorumlulukları da getiriyor. Dijitalleşmenin nimetlerinden yararlanmak isteyen genç kesimin teknolojiyi doğru ve etkin bir şekilde kullanmayı öğrenmeleri gerekiyor. İnternet üzerinden yapılan ticarette güvenilirlik, müşteri memnuniyeti ve hızlı hizmet gibi faktörler ön planda olmalı. Ayrıca önemli sorumluluklar arasında sayılabilecek muhasebe ve vergi uygulamalarına temel vatandaşlık seviyesinde de olsa hakim olunmalı. Bir diğer önemli konu ise sürdürülebilirlik. Çevre dostu uygulamalar, yerel üretim ve sosyal sorumluluk projeleri, günümüz tüketicisinin dikkatini çekiyor. Esnafların iş modellerini bu değerlere dayandırmaları, hem toplumsal hem de ekonomik anlamda olumlu etkiler yarattığı gibi işletmelerinin de uzun ömürlü olmasına katkı sağlayacak.
Yeni nesil esnaflığın dayanışma ruhu da bu değişen zamanlarda önem kazanıyor. Birbirine destek olmak, deneyimlerini paylaşmak ve ortak projelerde bir araya gelmek, gençlerin güçlerini birleştirerek daha etkili olmalarını sağlayacaktır. Geçmişi yüzyıllara dayanan esnaflık sadece ticaret değil, aynı zamanda bir kültür ve yaşam tarzı. Değişen dünyaya ayak uydururken, geleneksel esnaf değerlerini korumak da önemli. Müşteri ile samimi ilişkiler, kaliteli hizmet anlayışı ve güler yüz, her zaman ön planda olmalı, yeniliklere açık olmak, girişimci ruhu canlı tutmak ve gelenekselde olduğu gibi dayanışma içinde olmak, genç esnaflarımızın gelecekteki başarılarının önünü açacaktır.
Sağlıkla kalın.
Ersin DEMİRCAN
