Mustafa Bey, güneş enerjisi sektöründe güncel olarak neler yaşanıyor?
İki gelişme var, biri kapasite artırımı diğeri ise lisanssız elektik üretim başvurularının durdurulması. Şöyle ki geçtiğimiz günlerde TEİAŞ lisanssız elektrik üretim başvuruları için iletim seviyesinden yaklaşık 145,3 MW kapasite duyurmuştu. Bu kapasite tahsisini önemsiyoruz ve artarak devam etmesini umuyoruz. Zira bu tahsis, güneş enerjisi sektörünün önemsendiğinin bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Konunun yabancısı olanlar için bu ayrılan kapasitenin lisanssız elektrik üretim yönetmeliğinin 5.1.h olarak adlandırdığımız maddesine yönelik olduğunu söyleyelim. Bu madde, özellikle sanayi ve tarımsal amaçlı tesisler için sözleşme güçlerinin iki katı, diğer tesisler için ise sözleşme gücü kadar elektrik üretim tesisi kurma olanağı veriyor. Üstelik bu madde tüketim tesisinizin bulunduğu ilden farklı illerde de güneş kaynaklı üretim tesisi kurmaya izin veriyor. Şimdi bu kapasite artırımı öz tüketime yönelik elektrik ihtiyacını karşılamak isteyen yatırımcılara ilave bir kapasite sağlaması yönüyle pozitif bir gelişmedir.
Bu durumda sanayicinin yenilenebilir enerjiyle buluşma noktaları çoğaltılmış oluyor.
Yenilenebilir enerji kaynakları arasından güneş enerjisine yönelik olarak gerçekleşen tahsis, sanayicinin kurulumu kolay, maliyetleri ucuz olan GES’lere olan ilgisini artırıyor. Zaten sanayici açısından elektriğin tüketildiği yer ile üretildiği yerin farklı noktalarda olmasına izin veren düzenleme, yatırımcının önünü açmıştı. Bu düzenleme sanayicinin elini güçlendiriyor. Somut olarak anlatmak gerekirse sizin Ankara’da bir sanayici olduğunuzu düşünelim. Bağlı bulunduğunuz dağıtım şirketinde kapasite olmadığınızı görüyorsunuz. Fakat diyelim ki örneğin Edirne’de, Kocaeli’nde, Sinop’ta bir araziniz var, işte bu noktada yapılan düzenleme anlam kazanıyor. Bu bölgelerdeki TEİAŞ’ın kapasite artırımı sizi GES ile buluşturabilecek ve kendi öz tüketiminiz için elektrik üretebileceksiniz. Sanayicilerimizin ilave olarak açıkladığı kapasite bölgelerini takip etmesi onlara fayda sağlayacaktır. Sanayicinin işini kolaylaştıran bir gelişme, elbette bu durum. Ülkemizin ekonomik olarak içinde bulunduğu zorlu şartları düşündüğümüzde üretim maliyetlerini yeşil enerjiyi kullanarak düşürmenin faydaları saymakla bitmez. Amaç sanayiciyi ucuz, yerli, yeşil enerji olan güneşle buluşma noktalarını çoğaltmak. Sanayicinin güneşle, ucuz ve temiz enerji ile buluşmak konusundaki en ufak bir gelişmeyi bile küçümsememek gerekiyor. Örneğin Batı Karadeniz’de, Trakya’da kapasite artımının olduğunu görüyoruz. Bu bölgeler Avrupa’daki güneşe hasret birçok ülkeden daha fazla ışınıma sahip yerler. Bu olanağı; üretim maliyetlerimizi düşürüp dünya piyasalarında sanayicimizin rekabet gücünü artıracak her bir karışı değerlendirmek gerekiyor.
Diğer gelişme nedir?
EPDK'ca Lisanssız elektik üretim başvurularının durdurulması. Artık 1 Ağustos ile 30 Eylül arası yeni başvuru yapılamayacak. Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği’ne eklenen geçici bir madde ile 1 Ağustos 2023 ile 30 Eylül 2023 tarihi arasında şebeke işletmecilerine yeni tesisler için yapılacak başvurular durduruldu. Değişikliğin gerekçesini ise kapasite duyurulma yönteminde yapılacak değişiklik ile elektronik başvuru altyapısının hazırlanması oluşturdu. Bu gelişmenin de daha hızlı ve etkin bir başvuru süreci sağlayacağını ve başvuruların hızla sonuçlanmasına olanak sağlayacağını düşünüyoruz.
Dile getirdiğiniz gelişmeler lisansız elektrik üretimiyle ilgili. Peki lisanslı elektrik üretimi ile ilgili güncel gelişmeler var mı?
Evet, EPDK'ca serbest bölgelerde faaliyet gösteren işletmeler için lisanslı olarak elektrik üretme olanağı getirildi. Fakat bu olanak sadece öz tüketim için olup bu kapsamda üretilebilecek ihtiyaç fazlası elektrik ise hiçbir şekilde satışa konu olamayacak bu adımında başlangıç için olumlu buluyoruz. Bir diğer sevindirici gelişme ise depolamada ön lisans sayısının ulaştığı seviye. Şu ana kadar toplam başvuru gücü 270 GW’ı aştı. Enerji yatırımcıları depolamalı RES ve GES yatırımlarına yönelik 5 bini aşan proje için başvuru yaptı. Bu başvuruların 3 bin beş yüze yakınının güneş kaynaklı olması sektörü sevindiren taraf oldu. Bu, güneş kaynaklı projelerinin toplam gücünün 155 MW’ı aşması anlamına geliyor. Gerek lisanslı gerekse lisanssız olmak üzere güneş enerjisi sektöründeki bu sevindirici gelişmeleri ileride yapılacak çok daha büyük hamlelerin habercisi olarak düşünmek istiyoruz.
Güneş enerjisine olan ilgi her geçen gün artıyor mu?
Evet, sanayici ucuz ve temiz enerjinin gerek kendi gerekse ülkemizin geleceğinin güvencesi olduğunu kavradı, pandemiden itibaren yanı başımızdaki savaşa kadar global ölçekte yaşananlar enerjinin ekonomik önemiyle beraber stratejik önemini de iyice ortaya koydu. Dünya değişiyor, kabuk değiştiriyor. Yeni dünyanın ticaret yapma biçimi de farklılaştı. Sanayicilerimiz yenilenebilir enerjinin ekonomik getirilerini doğrudan hissettikleri gibi dolaylı olarak da hissediyorlar. Çevresel duyarlılıkların artmasıyla üretim yapılırken kullanılan enerjinin doğaya zarar vermeyen nitelikte olması önem kazandı. Geçmişte ‘olsa iyi olur’ denilen şeyler günümüzde ‘olmazsa olmazlar’ arasına girdi. Kreş çocuklarının masal kitaplarındaki görsellerde bile fabrikanın, evin çatısında güneş paneli var. Son kullanıcının çevresel kaygıları üretim aşamasını belirlemeye başladı. Tüketicilerin satın alma davranışlarını belirleyen çevresel duyarlılıklar, sürdürülebilir enerji kaynakları arasında güneşi öne çıkarıyor. Göreceksiniz güneş enerjisinin önü ileriki günlerde çok daha fazla açılacak, dünya bir yere gidiyor. Bizim sanayicimiz, yatırımcımız, evsel kullanıcımız, araç sahibimiz de yeni dünyanın gereklerinin farkında.
Mustafa Bey, teşekkür ederiz.
Ben de teşekkür ediyor, sizin aracılığınızla Yeni Esnaf Gazetesi okuyucularını selâmlıyorum.
Admin
